- حسب حال
حسب الحال، برای مثال ترک چنگی چو در ز لعل افشاند / حسب حالی بدین صفت برخواند (نظامی۴ - ۷۰۷) ، حسب حالی ننوشتیم و شد ایامی چند / محرمی کو که فرستم به تو پیغامی چند (حافظ - ۳۷۰)
معنی حسب حال - جستجوی لغت در جدول جو
- حسب حال (حَ بِ)
وقایعروز. حوادث جاریه. احوال کنونی. حسب حالت، شعری که شاعر در وقایع حاضره گوید:
یکی ترانه درانداز حسب حال که هست
خدایگان را فردا نشاط سنگ انداز.
مختاری.
امروز یاد خواهم کردن زحسب حال
یک داستان که دهر چنان داستان نداشت.
مسعودسعد.
پادشاه را حسب حال بطبعآرد. (چهار مقاله).
گوش کن حسب حال خاقانی
گرچه او ژاژ بیشتر خاید.
خاقانی.
هرچه دارد ضمیر خاقانی
در غمش حسب حالی افتاده است.
خاقانی.
من چه گویم حسب حال خود کند
عالم الاسرار گیتی آفرین.
خاقانی.
ترک چنگی چه درّ ز لعل افشاند
حسب حالی بدین صفت برخواند.
نظامی.
گزارندۀ حرف این حسب حال
ز پرده چنین مینماید خیال.
نظامی.
و آنگه ز قصاید جمالت
کاموخته ای ز حسب حالت.
نظامی.
قصه شد گفته حسب حال اینست
مال دارم بسی جمال اینست.
نظامی.
به حسب حال من پیش آورد ساز
بگوید آنچه من گویم بدو باز.
نظامی.
یاران صفت مقال گفتند
ویشان همه حسب حال گفتند.
نظامی.
گفتمش چیست گفتۀ عطار
گفت پند است و حسب حالی چند.
عطار.
حسب حالی ننوشتیم و شد ایامی چند
محرمی کو که فرستم به تو پیغامی چند.
حافظ
یکی ترانه درانداز حسب حال که هست
خدایگان را فردا نشاط سنگ انداز.
مختاری.
امروز یاد خواهم کردن زحسب حال
یک داستان که دهر چنان داستان نداشت.
مسعودسعد.
پادشاه را حسب حال بطبعآرد. (چهار مقاله).
گوش کن حسب حال خاقانی
گرچه او ژاژ بیشتر خاید.
خاقانی.
هرچه دارد ضمیر خاقانی
در غمش حسب حالی افتاده است.
خاقانی.
من چه گویم حسب حال خود کند
عالم الاسرار گیتی آفرین.
خاقانی.
ترک چنگی چه درّ ز لعل افشاند
حسب حالی بدین صفت برخواند.
نظامی.
گزارندۀ حرف این حسب حال
ز پرده چنین مینماید خیال.
نظامی.
و آنگه ز قصاید جمالت
کاموخته ای ز حسب حالت.
نظامی.
قصه شد گفته حسب حال اینست
مال دارم بسی جمال اینست.
نظامی.
به حسب حال من پیش آورد ساز
بگوید آنچه من گویم بدو باز.
نظامی.
یاران صفت مقال گفتند
ویشان همه حسب حال گفتند.
نظامی.
گفتمش چیست گفتۀ عطار
گفت پند است و حسب حالی چند.
عطار.
حسب حالی ننوشتیم و شد ایامی چند
محرمی کو که فرستم به تو پیغامی چند.
حافظ
- حسب حال
احوال کنونی، حسب حالت، وقایع روز
پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما
مطابق حال و وقایع روز، در علوم ادبی شعری که شاعر در بیان اوضاع و احوال بگوید، حسب حالت
(حَ بِ لَ)
لغت نامه دهخدا
حسب حال. رجوع به حسب حال شود:
زین جنس یکی نه بلکه صد بیش
میگفت به حسب حالت خویش.
نظامی
زین جنس یکی نه بلکه صد بیش
میگفت به حسب حالت خویش.
نظامی
خوشحال، سرحال، کنایه از ثروتمند:
یک چند گاه داشت مرا زیر بند خویش
گه خوب حال و باز گهی بینوا شدم،
ناصرخسرو
یک چند گاه داشت مرا زیر بند خویش
گه خوب حال و باز گهی بینوا شدم،
ناصرخسرو
صاحب حسب. دارای حسب و شرافت
چنانکه باید باندازه حال در خور حال، حوداث جاریه: (بپایان آمد این دفتر حکایت همچنان باقی - بصددفتر نشاید گفت حسب الحال مشتاقی) (سعدی) توضیح در بیت فوق حسب الحال بسکون سین استعمال گردیده و آن همان حسب الحال بفتح سین میباشد که در فارسی بسکون سین هم تلفظ کنند
بیوگرافی، حسب حال، سرگذشت، شرح حال، واقعه نویسی، گزارش احوال، سرگذشت نویسی
نعل اسب
